Elektrośmieci – zmora współczesności
Każdego roku na całym świecie zwiększa się produkcja śmieci – nie inaczej jest z elektroodpadami. W 2019 roku wyprodukowaliśmy ponad 53 miliony ton elektrośmieci. W Polsce, choć szacuje się, że 60% elektroodpadów jest utylizowana, to aż 200 tysięcy ton rocznie nie zostaje w żaden sposób przetworzone. Ponad 50% sprzętu, który co roku zbierany jest w Unii Europejskiej, stanowią duże AGD – pralki, lodówki, zamrażarki, a zdecydowanym przodownikiem w recyklingu jest Chorwacja.
Dlaczego segregujemy elektrośmieci?
Choć problem elektroodpadów był szeroko dyskutowany – niektórzy wciąż nie zdają sobie sprawy dlaczego tak ważne jest oddzielanie elektrośmieci od innych odpadów. Główną przyczyną jest występowanie w nich niebezpiecznych substancji, które następnie przedostają się do wód gruntowych, gleby, czy powietrza, a także do naszych organizmów. W urządzeniach elektrycznych występują związki takie jak: brom, rtęć, ołów, nikiel, kadm, a także azbest.
Związki te mogą powodować choroby skóry, stany zapalne, zaburzenia układu oddechowego, problemy neurologiczne, osłabiać odporność, a także zmieniać naszą gospodarkę hormonalną. Dodatkowo część z nich może wywoływać zmiany nowotworowe.
Czym są elektrośmieci?
Elektrośmieci, zgodnie z prawem, dzielimy na sześć kategorii, którymi są: sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury, ekrany, monitory i sprzęt z ekranami o powierzchni większej niż 100 centymetrów sześciennych, lampy, sprzęt wielkogabarytowy, małogabarytowy oraz małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny.
Tak szeroki zakres informuje nas przede wszystkim o tym, że większość sprzętu zasilanego na prąd, akumulatory, czy jednorazowe baterie. Niezależnie czy mówimy o wielkogabarytowej zamrażarce, czy urządzeniu, które zabierasz ze sobą na wieczorny bieg, by słuchać w spokoju muzyki – każda z tych rzeczy powinna trafić do specjalnie wyznaczonego miejsca.
Gdzie wyrzucać elektrośmieci?
W większości miast udostępnione są specjalnie wyznaczone punkty, w których można wyrzucać elektrośmieci – nie zawsze łatwo jest jednak przetransportować je w określone miejsce. Jest to trudne zwłaszcza gdy mowa o sprzętach wielkogabarytowych, takich jak pralki, lodówki, zamrażarki, kuchenki.
Na rynku istnieją firmy, które zajmują się odbiorem i wywozem elektrośmieci. Wówczas mamy zapewniony odbiór bezpośrednio z naszego mieszkania, garażu lub piwnicy. Zazwyczaj można umówić się na dogodną dla nas godzinę i pozbyć kilku rzeczy jednocześnie. W ten sposób nie tylko oszczędzamy czas, ale i miejsce w mieszkaniu, gdyż większość z nas niepotrzebnie chomikuje zużytą elektronikę.
Dlaczego nie warto ryzykować?
Jeśli nie przekonuje Was wizja ratowania planety i przyczynienia się do recyklingu – warto zapoznać się z prawnymi konsekwencjami nierozsądnego wyrzucania elektrośmieci. Zgodnie z prawem umieszczając sprzęt elektryczny lub elektroniczny przy śmietniku lub wywożąc go za miasto odpowiadamy za stwarzanie zagrożenia dla zdrowia i życia oraz działamy na szkodę środowiska naturalnego. Kara za takie działanie może wynieść nawet pięć tysięcy złotych.
Musimy również pamiętać, że nie powinniśmy rozbierać sprzętu przed wyrzuceniem. Zrobienie tego w sposób nieprofesjonalny może wywołać szkody dla naszego zdrowia, a także środowiska. Do tego – dzięki utylizacji w specjalistycznych zakładach przetwarzania będą mogły być one wykorzystane w kolejnych sprzętach.